Modern Alman Felsefesi

¡ İdea YayĹnevi
āĻ‡āĻŦā§āĻ•
198
āĻĒā§ƒāĻˇā§āĻ āĻž
āĻŽā§‚āĻ˛ā§āĻ¯āĻžāĻ‚āĻ•āĻ¨ āĻ†ā§°ā§ āĻĒā§°ā§āĻ¯āĻžāĻ˛ā§‹āĻšāĻ¨āĻž āĻ¸āĻ¤ā§āĻ¯āĻžāĻĒāĻ¨ āĻ•ā§°āĻž āĻšā§‹ā§ąāĻž āĻ¨āĻžāĻ‡  āĻ…āĻ§āĻŋāĻ• āĻœāĻžāĻ¨āĻ•

āĻāĻ‡ āĻ‡āĻŦā§āĻ•āĻ–āĻ¨ā§° āĻŦāĻŋāĻˇā§Ÿā§‡

Bilimin ÃļzgÃŧr olmasÄą gerekir. Ama olmayabilir. Tarihsel, kÃŧltÃŧrel, giderek kişisel etmenler tarafÄąndan belirlenebilir. Bu dÃŧşÃŧncenin kÃļleliğidir, ve bir olgudur. Ama bir olgu olmasÄą onu gerçek yapmaz. Ve modern Alman felsefesi de bir olgu olmasÄąna karÅŸÄąn gerçek değil, felsefenin kavramÄąna uygun bir felsefe değildir. RÃŧdiger Bubner modern, ya da daha doğrusu “çağdaş” Alman felsefesinin sayÄąsÄąz dÃŧşÃŧnÃŧrÃŧnÃŧn emeği ile on yÄąllar boyunca Ãŧretilen bir yanÄąlgÄąlar birikimini anlatmaya çalÄąÅŸmakta, ve gÃļrÃŧngÃŧye kendisi bir gÃļrÃŧngÃŧ olarak katÄąlmaktadÄąr. Sonuç bir yorumdur.

“Felsefi dÃŧşÃŧncenin bir tarihinin olmasÄą olgusunun bizi genellikle olduğundan daha çok şaÅŸÄąrtmasÄą gerekir.“ Eğer bu doğru ise, o zaman felsefenin sÃŧrekli olarak tarihsel kalmasÄą gerektiği gÃļrÃŧşÃŧ daha da şaÅŸÄąrtÄącÄą olmalÄądÄąr. Ama eğer tarihsellik yalnÄązca gÃļrelilik ve dolayÄąsÄąyla saçmalÄąk değilse, eğer tarihsel olan o denli de ereksel ise, eğer Ãļzsel olarak ussal olan insanlığın bÃŧyÃŧmesi, estetik, moral, ve entellektÃŧel gelişiminin kendisi bir olgu ise, o zaman bilginin ve bilimin, estetik duyarlığın, moral ve tÃļrel karakterin bir Tarihe gereksinmemesi şaÅŸÄąrtÄącÄą, aslÄąnda saçma olurdu. Homo sapiens mağaraya doğmak ve mağaradan Sokrates’in gÃŧn ÄąÅŸÄąÄŸÄąna Ã§Äąkmak zorundadÄąr çÃŧnkÃŧ bilme yetisi ile donatÄąlÄą olmasÄąna, Doğadan daha çoğu olmasÄąna, Tin olmasÄąna karÅŸÄąn başlangÄąÃ§ta yalnÄązca DoğadÄąr, ve ÃļnÃŧnde kendini ne ise o yapmasÄą için, bÃŧyÃŧmesi için, kendini kavramÄąna uygun gerçek insan yapmasÄą, gerçeği bilerek gerçek olmasÄą için geçmesi gereken bir Tarih vardÄąr. 

Felsefe hiç kuşkusuz insanÄąn kendisi ile birlikte bÃŧyÃŧmektedir, ve bu şaÅŸÄąrtÄącÄą değildir. ŞaÅŸÄąrtÄącÄą olmasÄą gereken şey felsefe bÃŧyÃŧrken felsefecinin bÃŧyÃŧmemesi, felsefenin bir Tarihinin olduğunu ve kendisinin sÄąradan bilincinde olduğu gibi felsefi bilincinde de o tarihin bir Ãļzeti olduğunu anlamamasÄądÄąr. UsdÄąÅŸÄąnÄąn doruğu olan şey DÃŧnya-Tini ÃļzgÃŧr istencini kavramÄąÅŸken ve geleneği, despotizmi ve barbarlığı yenmek için çalÄąÅŸÄąp çabalarken felsefecinin bilgisizliğe, bilmeme hÄąrsÄąna, kuşkuculuğa, nihilizme ve pozitivizme teslim olmasÄą, giderek Heidegger ve Sartre ve başka pekçoklarÄą durumunda gÃļrdÃŧğÃŧmÃŧz gibi despotizme katÄąlmasÄądÄąr.

— Aziz Yardımlı

āĻāĻ‡ āĻ‡āĻŦā§āĻ•āĻ–āĻ¨āĻ• āĻŽā§‚āĻ˛ā§āĻ¯āĻžāĻ‚āĻ•āĻ¨ āĻ•ā§°āĻ•

āĻ†āĻŽāĻžāĻ• āĻ†āĻĒā§‹āĻ¨āĻžā§° āĻŽāĻ¤āĻžāĻŽāĻ¤ āĻœāĻ¨āĻžāĻ“āĻ•āĨ¤

āĻĒāĻĸāĻŧāĻžā§° āĻ¨āĻŋāĻ°ā§āĻĻā§‡āĻļāĻžā§ąāĻ˛ā§€

āĻ¸ā§āĻŽāĻžā§°ā§āĻŸāĻĢ’āĻ¨ āĻ†ā§°ā§ āĻŸā§‡āĻŦāĻ˛ā§‡āĻŸ
Android āĻ†ā§°ā§ iPad/iPhoneā§° āĻŦāĻžāĻŦā§‡ Google Play Books āĻāĻĒāĻŸā§‹ āĻ‡āĻ¨āĻˇā§āĻŸāĻ˛ āĻ•ā§°āĻ•āĨ¤ āĻ‡ āĻ¸ā§āĻŦāĻ¯āĻŧāĻ‚āĻ•ā§āĻ°āĻŋāĻ¯āĻŧāĻ­āĻžā§ąā§‡ āĻ†āĻĒā§‹āĻ¨āĻžā§° āĻāĻ•āĻžāĻ‰āĻŖā§āĻŸā§° āĻ¸ā§ˆāĻ¤ā§‡ āĻ›āĻŋāĻ‚āĻ• āĻšāĻ¯āĻŧ āĻ†ā§°ā§ āĻ†āĻĒā§āĻ¨āĻŋ āĻ¯'āĻ¤ā§‡ āĻ¨āĻžāĻĨāĻžāĻ•āĻ• āĻ¤'āĻ¤ā§‡āĻ‡ āĻ•ā§‹āĻ¨ā§‹ āĻ…āĻĄāĻŋāĻ…'āĻŦā§āĻ• āĻ…āĻ¨āĻ˛āĻžāĻ‡āĻ¨ āĻŦāĻž āĻ…āĻĢāĻ˛āĻžāĻ‡āĻ¨āĻ¤ āĻļā§āĻ¨āĻŋāĻŦāĻ˛ā§ˆ āĻ¸ā§āĻŦāĻŋāĻ§āĻž āĻĻāĻŋāĻ¯āĻŧā§‡āĨ¤
āĻ˛ā§‡āĻĒāĻŸāĻĒ āĻ†ā§°ā§ āĻ•āĻŽā§āĻĒāĻŋāĻ‰āĻŸāĻžā§°
āĻ†āĻĒā§āĻ¨āĻŋ āĻ•āĻŽā§āĻĒāĻŋāĻ‰āĻŸāĻžā§°ā§° ā§ąā§‡āĻŦ āĻŦā§āĻ°āĻžāĻ‰āĻœāĻžā§° āĻŦā§āĻ¯ā§ąāĻšāĻžā§° āĻ•ā§°āĻŋ Google PlayāĻ¤ āĻ•āĻŋāĻ¨āĻž āĻ…āĻĄāĻŋāĻ…'āĻŦā§āĻ•āĻ¸āĻŽā§‚āĻš āĻļā§āĻ¨āĻŋāĻŦ āĻĒāĻžā§°ā§‡āĨ¤
āĻ‡-ā§°ā§€āĻĄāĻžā§° āĻ†ā§°ā§ āĻ…āĻ¨ā§āĻ¯ āĻĄāĻŋāĻ­āĻžāĻ‡āĻš
Kobo eReadersā§° āĻĻā§°ā§‡ āĻ‡-āĻšāĻŋā§ŸāĻžāĻāĻšā§€ā§° āĻĄāĻŋāĻ­āĻžāĻ‡āĻšāĻ¸āĻŽā§‚āĻšāĻ¤ āĻĒā§āĻŋāĻŦāĻ˛ā§ˆ, āĻ†āĻĒā§āĻ¨āĻŋ āĻāĻŸāĻž āĻĢāĻžāĻ‡āĻ˛ āĻĄāĻžāĻ‰āĻ¨āĻ˛â€™āĻĄ āĻ•ā§°āĻŋ āĻ¸ā§‡āĻ‡āĻŸā§‹ āĻ†āĻĒā§‹āĻ¨āĻžā§° āĻĄāĻŋāĻ­āĻžāĻ‡āĻšāĻ˛ā§ˆ āĻ¸ā§āĻĨāĻžāĻ¨āĻžāĻ¨ā§āĻ¤ā§°āĻŖ āĻ•ā§°āĻŋāĻŦ āĻ˛āĻžāĻ—āĻŋāĻŦāĨ¤ āĻ¸āĻŽā§°ā§āĻĨāĻŋāĻ¤ āĻ‡-ā§°āĻŋāĻĄāĻžā§°āĻ˛ā§ˆ āĻĢāĻžāĻ‡āĻ˛āĻŸā§‹ āĻ•ā§‡āĻ¨ā§‡āĻ•ā§ˆ āĻ¸ā§āĻĨāĻžāĻ¨āĻžāĻ¨ā§āĻ¤ā§° āĻ•ā§°āĻŋāĻŦ āĻœāĻžāĻ¨āĻŋāĻŦāĻ˛ā§ˆ āĻ¸āĻšāĻžāĻ¯āĻŧ āĻ•ā§‡āĻ¨ā§āĻĻā§ā§°āĻ¤ āĻĨāĻ•āĻž āĻ¸āĻŦāĻŋāĻļā§‡āĻˇ āĻ¨āĻŋā§°ā§āĻĻā§‡āĻļāĻžā§ąāĻ˛ā§€ āĻšāĻžāĻ“āĻ•āĨ¤