Çöl, dünyadaki ana biyom türlerinden biridir. Çöl, yıllık 250 mm'den az yağış alan bölgeler için kullanılan bir terimdir.
Çöller ekosistemlerdir ve çöl atmosferinin düşük nemi gündüz ve gece arasında çok büyük sıcaklık farklılıklarına neden olur. Çöller, aldıkları yağış miktarında önemli ölçüde değişebilir. Yağış zamanı da tahmin edilemez. Sıcak çöllerde topraktaki organik madde miktarı az olsa da mineraller bol miktarda bulunur. En gelişmişlerinde bile bitki örtüsü çok seyrektir ve dünya doğrudan güneş ışınlarına ve rüzgara maruz kalır. Hem tek yıllık hem de çok yıllık bitkiler mevcuttur, ancak Kuzey Kutbu'nda 400'e yakın bitki türü ve Antarktika'da sınırlı sayıda bitki türü ile kaktüsler ve Sahra Çalıları tipiktir. Bu bitkiler genellikle su kaybını azaltmak için çok küçük yapraklara sahiptir veya hiç yaprakları yoktur. Bazı bitkiler yeraltı organları olarak yaşarlar ve sadece yoğun yağışlarda kısa bir büyüme periyoduna sahiptirler.
Çöl hayvanları zorlu koşullarla başa çıkmak zorundadır: su ve yiyecek kıttır, sıcaklıklar çarpıcı biçimde değişir, kumda yürümek ve oyukları kazmak ve kalın karda zor bulunur. Bu problemlerin üstesinden gelmek için çok çeşitli fizyolojik ve davranışsal adaptasyonlar gelişmiştir. Sıcak çöllerde çoğu hayvan küçüktür, günün en sıcak saatlerini bitkiler altında veya yeraltında, geceleri avlanarak ve yiyecek arayarak geçirirler. Kanguru faresi gibi hayvanlar, besinlerde bulunan ve metabolizma sonucu üretilen su (metabolik su) ile canlılıklarını korumuştur. Canlı biyokütlesi çok düşüktür ve biyota oldukça uzmanlaşmıştır.
Dünyaca ünlü çöller, Kuzey Afrika'da Kutuplar ve Büyük Sahra çölleri, Güney Afrika'da Kalahari Çölü, Asya'da Gobi ve Güney Amerika'da Atacama Çölü'dür. Büyük Sahra, dünyanın en büyük sıcak çölüdür. Antarktika ve Grönland'ın çoğu da çöl terimine dahildir, bu nedenle "çöl" kelimesi sadece sıcak bölgeler için değil aynı zamanda soğuk ve kurak bölgeler için de kullanılır.
Çöller sadece sıcaklıkların yüksek olduğu yerler değildir. Örneğin, Antarktika soğuk bir çöldür. Sıcak çöllerin aksine, hakim iklim sert olduğu için sadece buzla kaplı bir alan yaratır.
Çöllerin oluşum nedenleri çeşitli faktörlerin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Oluşum nedenlerine göre beş çeşit çöl vardır. Bu çöller tropikal çöller, kıtasal çöller, soğuk su akıntılarının oluşturduğu kıyı çölleri ve soğuk çöllerdir. Soğuk çöllere örnek olarak Antarktika kıtasını verdiğimizi unutmayın. Çöllerin oluşumundaki ana etkenler yüksek basınç, soğuk su akıntıları ve karasallıktır. Bu durum aşağıda açıklanmıştır.
Telefonunuza olağanüstü bir görünüm kazandırmak için lütfen istediğiniz çöl duvar kağıdını seçin ve kilit ekranı veya ana ekran olarak ayarlayın.
Büyük desteğiniz için minnettarız ve duvar kağıtlarımız hakkındaki görüşlerinizi her zaman memnuniyetle karşılıyoruz.
Güncellenme tarihi
27 Ağu 2024